~පඨම උරුවෙල සුත්තං ~
(අංගුත්තර නිකායේ, චතුක්ක නිපාතයේ, උරුවෙල වග්ගය. )
(4:1:3:1:)
“ඒකමිදාහං භික්කවේ සමයං උරුවෙලායං විහරාමි.නජ්ජා නේරඤ්ජාය තීරේ,අජපාලනිග්‍රෝධේ පඨමාභිසම්බුද්දෝ”
මේ අසබඩ , මා එක් සමයෙක උරුවෙල් දනව්වෙහි නේරංජනා නදී තීරය අසබඩ අජපාල නුග රුක් මුලහි සම්‍යක් සම්බුද්ධ ව පළමු ව වෙසෙමි.
එකල්හී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ උදෙසා,මෙකී පරිවිතක්කයක් හට ගත්තේය.
” මා විසින් සියලු දුක් දුරු කොට වාසය කරනුයේ ලොවෙහි උත්තම ගෞරවයට පත් වූයේ වේ .එකල්හි බුදුරජාණන් වහන්සේට , කිනම් මහණෙක් බමුණෙක් ගරු කොට වාසය කරන්නේ දැයි සිතක් පහළ විය .
1. නොපරිපුන් වූ ශීල ස්කන්ධයට භාවයට පත්වූයේ ,එබඳු වූ අන් මහණකු බමුණකු සත්කාර කොටගෙන ගරු කොට ගෙන වෙසෙමි නම් , දෙවියන් සහිත මරුන් සහිත බඹුන් සහිත ලෝකයේ ශ්‍රමණ බ්‍රහ්මණයන් ,අවශේෂ දිව්‍ය මනුෂ්‍ය සහිත ලෝකයේ, යමෙකුට සත්කාර කොට, ගරු කොට ඇසුරු ඇසුරු කොට ගෙන විසීමට ,තමන් වහන්සේට වඩා පරිපූර්ණ වූ ශීල ස්කන්ධයෙන් යුතු එකදු මහණ බමුණකු මම නොදකිමි .
2. මෙ කී අයුරින් පරිපූර්ණ වූ සමාධි ස්කන්ධයෙන් යුත් එකදු මහණ බමුණකු මම නොදකිමි .
3. මෙකී අ කී අයුරින් පරිපූර්ණ වූ ප්‍රඥා ස්කන්ධයෙන් යුත් එකදු මහණ බමුණකු මම නොදකිමි .
4. මෙකී අයුරින් විමුත්ති ස්කන්ධයෙන් යුත් එකදු මහණ බමුණකු මම නොදකිමි.
“තස්ස මය්හං භික්ඛවේ ඒතදහෝසි.යන්නුනාහං යෝපායං ධම්මෝ මායා අභිසම්බුද්ධො , තමේව ධම්මං සක්කත්වා ගරුකත්වා උපනිස්සාය විහරෙය්යන්ති”
එවිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ හට මෙලෙස සිතක් පහළ විය.
මා විසින් යම් මේ ධර්මයක් ,අවබෝධ කරන ලද්දේ නම් ,එකී ධර්මය සත්කාර කොටගෙන ගරු කොට ගෙන ,ඇසුරු කොට ගෙන ,විසීම සුදුසු වේ .
~ අට්ඨකථා විග්‍රහය ~
1.උරුවෙලා ය – මහ වැලි තලය අර්ථයෙන් යුත් ,ඉවුරු ඉක්මවා ගෙන ලද වැලි අර්ථයෙන්
උරු – වැලි
වේලායං -සීමාව
සීමාව හෙවත් වෙරළ වැලි වලින් ඉක්මවා යන අර්ථයෙන් උරුවෙලාය යයි කිව යුතුය .
2. අජපාල නිග්‍රෝධ ය – එළු පල්ලෝ නුග ගසේ සෙවනැල්ලෙහි හිඳිති යන අර්ථයෙන් .එසේ ප්‍රසිද්ධියට පත්වූ හෙයින් අජපාල නුගරුක යැයි පත් විය .
“න මෙ ආචරියෝ අත්ථි සදිසෝ මේන විජ්ජති
සදේවකස්මිං ලෝකස්මිං
නත්ථි මේ පටිපුග්ගලා”
මා හට ඇදුරෙක් නොමැත, සමාන වූවෙක් විද්‍යාමාන නො වෙයි ,දෙවියන් සහිත ලෝකය මා හට ප්‍රති පුද්ගලයෙක් (ප්‍රතිමල්ලවයෙක්) නොමැත්තේ ම ය .
එකල්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගේ මේ සිත් ස්වභාවය දැනගත් ,මහා සහම්පතී බ්‍රහ්මරාජයා බලවත් වූ පුරුෂයෙකු හැකුලුණු අතත් දික් කරන්නාක් මෙන් ,දික් වූ අතක් හකුලා ගන්නා සේ බ්‍රහ්ම ලෝකයෙන් අතුරුදන්ව බුදු රජාණන් වහන්සේ සමීපයට පැමිණියේය .
එකල්හි සහම්පතී බ්‍රහ්මරාජයා තම උතුරු සළුව එකස්කොට පොරවා වන්දනා කොට ,
ස්වාමීනි, මෙසේ අතීතයෙහි ද අනාගතයෙහි ද යම් වූ අරහත් සම්‍යක් සම්බුද්ධයන් වහන්සේලා ධර්මයම සත්කාර කොට , ගුරු කොට ,ගරු කොට වාසය කළ සේක .
දැනුදු වර්තමානයෙහි ද එකී බුදුවරයන් වහන්සේලා දහම සත්කාරකොට ගුරු කොට , ගරු කොට, වාසය කරන්නේ ම ය .
බොහෝ දෙනාගේ ශෝක නසන්නා වූ ,අතීතයේ ද අනාගතයේ ද යම් බුදු කෙනෙක් වේ ද ,දැනුදු වර්තමානයේ බුදු කෙනෙක් වේ ද ,උන් වහන්සේලා ඒකාන්තයෙන්ම සද්ධර්මය ගුරු කොට තබා ගත් සේක .
මෙසේ පැවසූ සහම්පතී බ්‍රහ්මරාජයා එම ස්ථානයෙන් චුතව බ්‍රහ්ම ලෝකයෙහි සිටියේ ය .
ඉන් පසු මෙම බ්‍රහ්ම ආරාධනාවෙන් පසු ව , එකී උතුම් සද්ධර්මය ගුරු කොටගෙන ,සත්කාර කොටගෙන වාසය කරන්නේමි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අදිටන් කළ සේක .
පසු කලෙක සංඝයාත් චතුර්විධ මහත් තත්ත්වයෙන් සමන්වාගත වන බැවින් සංඝයා කෙරෙහි ද අපරිමිත ගෞරවයක් විය .
~ අට්ඨකථා විග්‍රහය ~
බුදු රජාණන් වහන්සේ හට සංඝයා කෙරෙහි ගෞරවය උපන්නේ ,මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමී තෙරණිය විසින් වස්ත්‍ර යුගලයක් බුදු රදුන් උදෙසා දුන් කල්හි ,
බුදුරදුන් විසින් ගෝතමිය ය මෙය සංඝයා කෙරෙහි දෙන්න .ඔබ සංඝයාට දුන් කල්හි මමද පුදන ලද්දේ වේ , මෙය වනාහී සංඝයා කෙරෙහි ගෞරව දැක්වීම වේ .
නිබ්බාන පච්චයො හෝතු …!!
තෙරුවන් සරණයි !!!
අප ත්‍රිපිටක ධර්ම පීඨයේ ත්‍රිපිටක ධර්ම ආචාරීන් වහන්සේලා විසින් උගත් දෙය අනුකූලව , පෙළ අටුවා ටීකා පරිශීලනය තුළින් , මා විසින් සම්පාදනය කරන ලද ස්ව්‍යං ලිපියකි .
මීට සසුන්ලැදි,
පූජ්‍ය කැලණියේ ධම්මගවේසී හිමි
ශ්‍රි ශාසනෝදය භාවනා මධ්‍යස්ථානය ,
වත්තෙමුල්ල ,
බාදුරාගොඩ .
Click here to see full post on FB
#MirigamaApi #මීරිගමඅපි